آیا عطر به طلا آسیب میزند؟
در نگاه اول، طلا بهعنوان فلزی گرانبها و بادوام شناخته میشود؛ اما این به معنای بینیازی آن از مراقبت نیست. بسیاری از ما بهطور روزمره از عطر، اسپری یا دئودورانت استفاده میکنیم، بیآنکه بدانیم همین عادت ساده میتواند بهمرور زمان بر درخشش، رنگ و سلامت جواهرات طلا تأثیر بگذارد.
اما آیا عطر مستقیماً به طلا آسیب میزند؟ پاسخ ساده است: بله، البته بهصورت غیرمستقیم.
طلا خالص آسیب نمیبیند، آلیاژها چرا
طلای خالص (۲۴ عیار) فلزی بیواکنش است و در برابر بسیاری از مواد شیمیایی از جمله الکل یا روغنهای معطر مقاومت دارد. اما جواهرات طلا معمولاً از آلیاژهای طلای ۱۸، ۱۴ یا ۱۰ عیار ساخته میشوند که حاوی فلزاتی چون نقره، مس، نیکل یا روی هستند.
همین فلزات ناخالص میتوانند در برابر الکل، رایحهها، اسیدهای چرب یا روغنهای معطر واکنش دهند.
نتیجه این واکنشها چیست؟
- تغییر رنگ تدریجی
- تیرگی سطحی یا لکههای کدر
- از بین رفتن آبکاری رودیوم (در طلای سفید)
- کاهش درخشش سطح جواهر
کدام ترکیبات عطر برای طلا مضر هستند؟
عطرها و اسپریهای خوشبوکننده معمولاً حاوی ترکیبات زیر هستند که هرکدام میتوانند بر سطح جواهرات اثر بگذارند:
- الکل اتیلیک یا ایزوپروپیل الکل: موجب خشکی و خوردگی سطح طلاهای آبکاریشده
- روغنهای معطر طبیعی یا مصنوعی: چسبندگی ایجاد کرده و باعث جذب گرد و غبار روی طلا میشوند
- اسانسهای گیاهی اسیدی یا قلیایی: در ترکیب با فلزات ناخالص ایجاد خوردگی میکنند
- رنگها یا ترکیبات نگهدارنده: احتمال تغییر رنگ یا لک شدن جواهرات را افزایش میدهند
طلاهای آبکاری شده و آسیبپذیری بیشتر
در جواهراتی که آبکاری شدهاند (مثلاً طلای سفید با روکش رودیوم یا طلای رز با رنگ خاص)، عطر میتواند روکش نازک فلز را از بین ببرد. این آسیب ابتدا با کدر شدن یا خشدار شدن سطح خود را نشان میدهد و در بلندمدت به از بین رفتن رنگ اصلی قطعه منجر میشود.
توصیههایی برای استفاده همزمان از عطر و طلا
برای آنکه از زیبایی و سلامت جواهرات طلای خود محافظت کنید، چند قانون ساده را رعایت کنید:
۱. همیشه قبل از پوشیدن طلا، از عطر استفاده کنید
پس از اسپریکردن عطر، حداقل ۱۰ دقیقه صبر کنید تا خشک شود، سپس جواهرات خود را بیندازید.
۲. از تماس مستقیم عطر با نواحی دارای طلا بپرهیزید
بهویژه در ناحیه گردن، مچ و گوشها که محل استفاده از گردنبند، دستبند و گوشواره هستند.
۳. شبها جواهرات خود را دربیاورید
تا هم استراحت داشته باشند و هم از تعریق یا تماس با محصولات مراقبتی شبانه در امان بمانند.
۴. جواهرات را هفتهای یکبار با پارچه نرم تمیز کنید
استفاده از پارچه میکروفایبر یا پارچه مخصوص جواهرات توصیه میشود. در صورت لزوم، کمی آب ولرم و صابون ملایم استفاده کنید.
آیا عطر به سنگهای قیمتی آسیب میزند؟
بله، بسیاری از سنگهای قیمتی مانند مروارید، اوپال، فیروزه یا کهربا، بهشدت در برابر الکل و ترکیبات شیمیایی حساس هستند. این سنگها، برخلاف الماس، ساختار متخلخل دارند و بهراحتی مواد شیمیایی را جذب میکنند که باعث تغییر رنگ، ترکخوردگی یا کاهش جلای طبیعی آنها میشود.
نتیجهگیری: زیبایی طلا به مراقبت شما بستگی دارد
اگرچه طلا از بادوامترین و ارزشمندترین فلزات دنیاست، اما بدون مراقبت صحیح، جلوه و زیبایی آن بهمرور زمان کمرنگ خواهد شد. عطر یکی از شایعترین عوامل آسیب غیرمستقیم به طلاست که با رعایت چند اصل ساده میتوان از تأثیر منفی آن جلوگیری کرد. اگر دوست دارید جواهراتتان مثل روز اول بدرخشند، به زمان استفاده از عطر دقت کنید.